கையெழுத்துப் பிரதி முதல்
கணிணி மென்பொருள் வரை…ஹதீஸ்துறை கண்ட வளர்ச்சி
இன்று நாம் குர்ஆனை மனனம் செய்தவரை ஹாபிழ் என்று அழைக்கின்றோம். ஆனால் அன்று ஹாஃபிழ் என்று அழைக்கப்பட்டவர் குர்ஆனை மட்டுமின்றி இலட்சக்கனக்கான ஹதீஸ்கள், அந்த ஹதீஸ்களை அறிவிக்கின்ற அறிவிப்பாளர்கள், அவர்களது குறை நிறைகள் போன்ற அனைத்தையும் மனனம் செய்திருந்தார்கள்.
அந்த அளவுக்கு அபார மனனத்தன்மையை அன்றைய காலத்து முஸ்லிம்களுக்கு அல்லாஹ் அளித்திருந்தான். இதற்கு காரணம் குர்ஆன் மற்றும் ஹதீஸ் பிந்தைய தலைமுறைகளுக்குக் கிடைக்க வேண்டும் என்பதற்காகத்தான்!
ஒருபக்கம் மனனம் வாயிலாகப் பதிவான இந்தக் குர்ஆன் ஹதீஸ், மறுபக்கம் ஏடுகள் மூலமும் பதிவானது. அன்றைய காலத்து ஏடுகள் இன்றைய காலத்தைப் போன்று தாள்களில் அமைந்திருக்கவில்லை! அந்த அளவுக்கான தொழிநுட்பத்தை அன்று கண்டுபிடிக்கவில்லை. அதனால் அவர்களுக்குக் கிடைத்த பேரீச்ச மர மட்டைகள், மென்மையான பலகைகள், பதனிடப்பட்ட தோல்கள், கால்நடைகளின் நீண்ட எலும்புகள் ஆகியவை தான் ஏடுகளாக அமைந்திருந்தன.
தோல்களிலிருந்து தாள்களுக்கு…
மரப்பட்டைகள், மென்கற்கள், பலகைகள், கால்நடைகளின் எலும்புகள், தோல்கள் போன்றவற்றிலிருந்து தாள்கள் அடங்கிய நூல்களுக்குக் குர்ஆன் மற்றும் ஹதீஸ்கள் இடம் பெயர்ந்தன. ஆனால், கையழுத்துகளாக அவை பதிவாயின.
அதன் பின்னர் ஐரோப்பிய மறுமலர்ச்சி காலத்தில் அச்சு இயந்திர புரட்சி ஏற்பட்டு கையெழுத்துப் பிரதிகள் கருவிப் பிரதிகளாயின! இதன் பின்னர் உலகம் கணிணி யுகமானது. குறுந்தகடு மயமானது. மொத்தத்தில் மரப்பட்டைகள், பலகைகள், எலும்புகள், தோல்கள் போன்ற கடினப் பெருட்களில் குடியிருந்த ஹதீஸ்துறை கணிணி யுக மென்பொருட்களுக்குக் குடிபெயர்ந்தது. இது ஹதீஸ்துறை கண்ட வளர்ச்சியும் புரட்சியுமாகும்.
1985 வாக்கில் புகாரி, முஸ்லிம், திர்மிதி, நஸாயி, அபூதாவூத், இப்னுமாஜா, முஸ்னத் அஹ்மது, தாரமீ, முஅத்தா மாலிக் ஆகிய ஒன்பது நூல்கள் அடங்கிய ஹதீஸ் அட்டவணையை கிட்டத்தட்ட 10 மாதங்களாகத் தயாரித்து ஒரு யூதர் வெளியிட்டிருந்தார்.
துஆ தொடர்பாக ஒரு செய்தி நமக்கு வேண்டுமென்றால், துஆ என்ற ஒரு வார்த்தை ஒன்பது நூல்களில் எங்தெந்த பாடத்தில் இடம் பெறுகின்றது என்று அந்த அட்டவணை தெரிவித்து விடும். ஆனால் அது இடம்பெற்றிருக்கின்ற செய்தியை அந்த அட்டவணை நூலில் தேட முடியாது. புகாரி, முஸ்லிம் என்று ஒவ்வொரு நூலாக எடுத்துப் பார்க்க வேண்டும். இந்தச் சிரமத்தை நீக்கும் விதத்திலும், கஷ்டத்தைக் களையும் விதத்திலும் ஹதீஸ் மென்பொருள் ஒரு பெரிய புரட்சி படைத்தது.
அணிஅணியாக ஹதீஸ் சிடி, குறுந்தகடுகள் மக்களின் தாகத்தை தீர்க்கக் கிளம்பின. அவற்றில் ஆரம்பத்தில் ஆயிரம் நூல்கள் அடங்கிய அல்ஃபியா (ஆயிரம்) என்ற பெயரில் உதயமானது. ஆனால் அதை விலைக்கு வாங்கியவருக்கு மட்டுமே அதன் பயன்பாடு கிடைத்தது.
அல்குதுபுத் திஸ்ஆ
ஒன்பது நூல்கள் என்ற பெயரில் மேற்கண்ட ஒன்பது ஹதீஸ் நூல்கள் அடங்கிய “மவ்சூஆ’ (கலைக் களஞ்சியம்) வெளியானது. அரபியில் குறைந்தபட்ச ஞானம் உள்ளவர்கள் கூடக் கையாள்கின்ற விதத்தில் இது எளிதாக அமைந்திருக்கின்றது.
ஒரு ஹதீஸை, அது இடம்பெறும் வார்த்தை வாரியாக, தலைப்பு வாரியாக, ஹதீஸ் எண் வாரியாக எளிதில் தேடுவதற்கு ஏதுவான ஒரு மென்பொருளாகும்.
மவ்ஸை கிளிக் செய்த அடுத்த நொடியிலேயே பார்வைக்குத் திரையில் காட்சி தரும். அந்த ஹதீஸின் அறிவிப்பாளர் தொடரில் இடம் பெறும் ஒவ்வொரு அறிவிப்பாளரின் பலம் – பலவீனம் அவரைப் பற்றிய திறனாய்வு மிக்க ஹதீஸ் கலை அறிஞர்களின் சுருக்கமான விமர்சனம், ஹதீஸில் இடம் பெறும் புதிய வார்த்தைகளுக்குரிய அருஞ்சொற் பொருட்கள் என அனைத்து விபரங்களும் இதில் கொடுக்கப்பட்டுள்ளன.
புகாரி ஹதீஸின் விளக்கம் தெரியவில்லை என்றால் அதன் விரிவுரையான ஃபத்ஹூல் பாரியையும், இதர நூல்களுக்குரிய விரிவுரையையும் அதே ஹதீஸில் பார்க்கும் வசதி, ஒரு நூலில் ஒரு ஹதீஸைப் பார்க்கும் போது, அந்த ஹதீஸ் வேறெந்த நூற்களில் இடம் பெற்றுள்ளது என்பதை அறியும் வசதி, அதைப் போன்ற கருத்துடைய ஹதீஸ்கள் வேறு எந்த இடங்களில் உள்ளன என்று அறியும் வசதி, இந்த ஹதீஸ்களை வேர்ட் ஃபைலுக்கு காப்பி செய்வதற்குரிய வசதி என்று அதன் பயன்பாடுகளின் பட்டியல் நீண்டு கொண்டே செல்கிறது.
உண்மையில் கையாள்வதற்கு இவ்வளவு எளிய முறையில் அமைந்த இந்த ஹதீஸ் மென்பொருளை அடிக்க வேறு எந்த மென்பொருளும் வெளிவரவில்லை என அடித்துச் சொல்லி விடலாம்.
அல்மக்தபதுஷ் ஷாமிலா
இது 16,0000 நூல்கள் அடங்கியது. இணைய தளத்தில் தற்போது இன்னும் மேலதிகமாக பதிவேற்றம் செய்யப்பட்டுக் கொண்டே இருக்கிறது. அனைத்து நூல்களும் அடங்கிய நூலகம் என்ற பெயர் இதற்கு மிகவும் பொருத்தமாகவே அமைகின்றது. இஸ்லாமிய மார்க்கம் தொடர்பான அனைத்து நூல்களும் இதில் இடம்பெறுகின்றன.
ஜாமிவுல் ஹதீஸின் நபவி
இந்த ஹதீஸ் மென்பொருளில் கிட்டத்தட்ட 401 ஹதீஸ் நூல்கள் உள்ளன.
ஜவாமிவுல் கலீம்
இந்த ஹதீஸ் மென்பொருளில் மொத்தம் 1400 ஹதீஸ் நூல்கள் உள்ளன.
குர்ஆன் மென்பொருள்
இதில் குர்ஆன், கிராஅத், விளக்கவுரைகள் என அனைத்து வசதிகளும் உள்ளது. இது அல்லாமல் குர்ஆன் சம்பந்தமாக மேலும் பல மென்பொருள்கள் உள்ளன.
மேற்கண்டவை தவிர ஹதீஸ்களிலும் ஏராளமான மென்பொருள்கள் உள்ளன.
நவீன சாதனங்கள் வாயிலாக ஹதீஸ்களை ஆய்வு செய்யும் இவ்வசதி, ஹதீஸ் துறையில் மாபெரும் வளர்ச்சியும், புரட்சியும் ஆகும். அல்லாஹ்வுக்கே அனைத்துப் புகழும்!இன்று நாம் குர்ஆனை மனனம் செய்தவரை ஹாபிழ் என்று அழைக்கின்றோம். ஆனால் அன்று ஹாஃபிழ் என்று அழைக்கப்பட்டவர் குர்ஆனை மட்டுமின்றி இலட்சக்கனக்கான ஹதீஸ்கள், அந்த ஹதீஸ்களை அறிவிக்கின்ற அறிவிப்பாளர்கள், அவர்களது குறை நிறைகள் போன்ற அனைத்தையும் மனனம் செய்திருந்தார்கள்.
அந்த அளவுக்கு அபார மனனத்தன்மையை அன்றைய காலத்து முஸ்லிம்களுக்கு அல்லாஹ் அளித்திருந்தான். இதற்கு காரணம் குர்ஆன் மற்றும் ஹதீஸ் பிந்தைய தலைமுறைகளுக்குக் கிடைக்க வேண்டும் என்பதற்காகத்தான்!
ஒருபக்கம் மனனம் வாயிலாகப் பதிவான இந்தக் குர்ஆன் ஹதீஸ், மறுபக்கம் ஏடுகள் மூலமும் பதிவானது. அன்றைய காலத்து ஏடுகள் இன்றைய காலத்தைப் போன்று தாள்களில் அமைந்திருக்கவில்லை! அந்த அளவுக்கான தொழிநுட்பத்தை அன்று கண்டுபிடிக்கவில்லை. அதனால் அவர்களுக்குக் கிடைத்த பேரீச்ச மர மட்டைகள், மென்மையான பலகைகள், பதனிடப்பட்ட தோல்கள், கால்நடைகளின் நீண்ட எலும்புகள் ஆகியவை தான் ஏடுகளாக அமைந்திருந்தன.
இமாம்களின் வாழ்க்கைக் குறிப்பு
இஸ்லாமிய மார்க்கத்தில் அதிகமான இமாம்கள் தங்கள் ஒட்டுமொத்த வாழ்க்கையையும் அர்ப்பணம் செய்த ஒரு துறை உண்டு என்றால் அது ஹதீஸ் துறைதான். அந்த அளவுக்கு அத்துறை அந்த இமாம்களின் வாழ்நாள் சேவையைத் தன்பால் ஈர்த்துள்ளது.
இதற்கு காரணம், என்னிடமிருந்து ஒரேயொரு செய்தி கிடைத்தாலும் அதை (பிறருக்கு) எடுத்துரையுங்கள் என்று இறைத்தூதர் (ஸல்) அவர்கள் சொன்னது தான். (நூல்: புகாரி 3461)
அதற்காகத் தான் நபித்தோழர்கள் முதல் ஹதீஸ்களை நூல்களில் பதிவு செய்த புகாரி, முஸ்லிம் போன்ற இமாம்கள் காலம் வரையில் நான்கைந்து தலைமுறைகளைச் சேர்ந்த அறிஞர்கள் தங்கள் வாழ்நாளை ஹதீஸ்களை சேகரிப்பதிலும், சேமிப்பதிலும் கழித்தனர்.
அப்படிப்பட்ட அந்த அரும்பெரும் இமாம்களில் முக்கியமானவர்களின் வாழ்க்கைக் குறிப்புகளை இஸ்லாமிய சமுதாயத்தின் பார்வைக்கு சுருக்கமாகத் தருகிறோம்.
இமாம் புகாரி
முழுப்பெயர்: முஹம்மது இப்னு இஸ்மாயீல் இப்னு இப்ராஹீம் இப்னுல் முகீரா (ஸஹீஹுல் புகாரி என்ற ஹதீஸ் நூலை தொகுத்த இமாம் ஆவார்)
புனைப்பெயர்: அபூ அப்தில்லாஹ் இப்னு அபீ ஹஸனில் புகாரி அல்ஹாஃபிழ்
இயற்பெயர்: முஹம்மது
தந்தை பெயர்: இஸ்மாயில்
பிறந்த ஊர்: ரஷ்யாவில் உள்ள புகாரா என்ற ஊரில் பிறந்தார்கள். எனவே தான் புகாரி – புகாராவைச் சார்ந்தவர் என்ற கருத்தில் அழைக்கப்படுகிறார்.
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 194ஆம் ஆண்டு, ஷவ்வால் மாதம் 13ம் தேதி வெள்ளிக்கிழமை பிறந்தார்.
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: கல்விக்காகத் தனது 10 வயதில் இருந்தே ஈரானில் உள்ள குராஸான், கூஃபா, பாக்தாத் போன்ற ஊர்களுக்கும் இன்னும் பஸரா, எகிப்து, ஸிரியா, மக்கா, மதீனா, போன்ற உலகத்தின் பல பாகங்களுக்கு பயணம் செய்து இருக்கிறார்.
ஸஹீஹ் அல்புகாரிக்கு இமாம் புகாரி வைத்த பெயர்: அல்ஜாமிவுஸ் ஸஹீஹுல் முஸ்னத் மின் அஹாதீஸி ரசூலில்லாஹ் வஸுனனிஹி வஅய்யாமிஹி (நபியவர்களிடமிருந்து ஆதாரப்பூர்வமான அறிவிப்பாளர்களுடன் வந்துள்ள செய்திகள் இன்னும் அவர்களின் வழிமுறைகள், வாழ்நாட்கள்)
இமாம் புகாரி தொகுத்த நூல்கள்:
ஜாமிவுஸ் ஸஹீஹுல் முஸ்னத் மின் அஹாதீஸி ரசூலில்லாஹ் வஸுனனிஹி வஅய்யாமிஹி (ஸஹீஹுல் புகாரி)
அல் அதபுல் முஃப்ரத்,
அத்தாரிகுல் கபீர், (அறிவிப்பாளர் தொடர்பான நூல்),
அல்லுஃபாவுஸ் ஸகீர் (பலவீனமான அறிவிப்பாளர்கள் தொடர்பான நூல்),
ரஃபவுல் யதய்ன் ஃபிஸ் ஸலாதி, (தொழுயையில் தக்பீரின் போது கைகளை உயர்த்துதல்),
அல் கிராஅது கல்ஃபல் இமாம் (இமாமுக்கு பின்னால் ஓதுதல்) போன்ற பல புத்தகங்களைத் தொகுத்துள்ளார்.
இவரது ஆசிரியர்கள்:
அஹ்மது இப்னு ஹன்பல், இப்ராஹீம் இப்னு மூஸா அர்ராஸியி, இஸ்ஹாக் இப்னு ராஹவைஹ், ஹஸன் இப்னு பஸருல் பஜலீ, அபுல் யமான் அல்ஹகம் இப்னு நாபிஃ, கைஸ் இப்னு ஹஃப்ஸுத்தாரமி, நுஐம் இப்னுல் ஹம்மாது அல்மரூஸியி, யஹ்யா இப்னு மயீன், ஹஸன் இப்னு லிஹாக் நைஸாபூரி, அப்துல்லாஹ் இப்னு அப்துர்ரஹ்மானுத்தாரமீ போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்
இவரது மாணவர்கள்:
அபூக்கர் அப்துல்லாஹ் இப்னு அபீதாவூத், ஃபல் இப்னுல் அப்பாஸுர்ராஸி அல்ஹாஃபிழ், அபுஹாதம் முஹம்மது இப்னு இத்ரீஸு அர்-ராஸியி, முஹம்மது இப்னு யூசுஃபுல் ஃபர்பரீய், அத்திர்மிதி, முஸ்லிம் போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 256ல் ஷவ்வால் மாதம் நோன்பு பெருநாள் அன்று சனிக்கிழமை இஷா தொழுகை நேரத்தில் மரணித்தார். அப்போது அவருக்கு 62 வயதாகும்.
இமாம் முஸ்லிம்
முழுப்பெயர்: முஸ்லிம் இப்னு ஹஜ்ஜாஜ் இப்னு முஸ்லிமுல் குஷைரியி (ஸஹீஹுல் முஸ்லிம் என்ற ஹதீஸ் நூலை தொகுத்த இமாம்)
புனைப்பெயர்: அபூஹுஸைனின் நைஸாபூரி அல்ஹாஃபிழ்
இயற்பெயர்: முஸ்லிம்
தந்தைபெயர்: ஹஜ்ஜாஜ்
பிறந்த ஊர்: ஈரானில் உள்ள குராஸான் பகுதியில் உள்ள நைஸாபூரி என்ற ஊரில் பிறந்தார்.
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 204 அல்லது 206
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: கல்விக்காகத் தனது 14 வயதிலிருந்தே ஈரானில் உள்ள குராஸான், இராக்கிலுள்ள கூஃபா போன்ற ஊர்களுக்கும் இன்னும் ஷாம், ரயீ, எகிப்து, ஹிஜாஸ், நைஸாபூரியை சுற்றி உள்ள பல ஊர்களுக்கும் பயணம் சென்றுள்ளார்
இவர் தொகுத்த நூல்கள்:
ஸஹீஹ் முஸ்லிம்,
அல்குனா வல்அஸ்மா (அறிவிப்பாளார்கள் தொடர்பான நூல்),
அல்முன்ஃபரிதாது வல்வுஹ்தான்,
அத்தபகாத் இன்னும் பல நூல்களை தொகுத்துள்ளார்
இவரது ஆசிரியர்கள்:
அப்துல்லாஹ் இப்னு மஸ்லமதல் கஃனபி, அஹ்மத் இப்னு ஹன்பல், இஸ்ஹாக் இப்னு ராஹவைஹ், யஹ்யா இப்னு மயீன், அபூபக்கர் இப்னு அபீஷைபா, அப்துல்லாஹ் இப்னு அப்துர்ரஹ்மானுத்தாரமீ, அப்து இப்னு ஹுமைத், ஹம்மாது இப்னு இஸ்மாயில் இப்னு உலய்யா இன்னும் பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்
இவரது மாணவர்கள்:
முஹம்மது இப்னு அப்தில் வஹ்ஹாப், அபூஈஸா அத்திர்மிதி, ஸாலிஹ் இப்னு முஹம்மது ஸஜ்ரத், அபூஹாதம் அர்ராஸியி, முகம்மது இப்னு அப்து இப்னு ஹுமைத், அபுஅவானதல் அல் இஸ்ஃபிராயினிய்யி இன்னும் பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்.
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 261ல் ரஜப் மாதம் ஞாயிற்றுக்கிழமை நைஸாபூர் என்ற தனது ஊரில் இறந்தார். அப்போது அவருக்கு 57 வயதாகும்.
இமாம் திர்மிதி
முழுப்பெயர்: முகம்மது இப்னு ஈஸா இப்னு ஸுரது இப்னு மூஸா இப்னுல் லிகாகுஸ்ஸில்மிய்யி (திர்மிதி என்ற ஹதீஸ் நூலை தொகுத்தவர்)
புனைப்பெயர்: அபூஈஸா அத்திர்மிதி அல்லரீருல் ஹாஃபிழ்
இயற்பெயர்: முகம்மது
தந்தைபெயர்: ஈஸா
பிறந்த ஊர்: ஈரானின் வட எல்லையில் உள்ள ஜுஹுன் எனும் ஆற்றோரத்தில் அமைந்திருந்த திர்மிதி எனும் ஊரில் இவர் பிறந்தார். எனவே தான் இவர் திர்மிதி என்று அழைக்கப்படுகிறார்.
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 210ல் பிறந்தார்.
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: ஈரானிலுள்ள குராஸான், இராக்கிலுள்ள கூஃபா, பக்தாத் போன்ற ஊர்களுக்கும் இன்னும் ஹிஜாஸ், பஸரா, புகாரா, நைஸாபூர், மக்கா, மதினா, வாஸித், ரயீ போன்ற உலகின் பல பாகங்களுக்கும் பயணம் சென்றுள்ளார்.
இவர் தொகுத்த நூல்கள்:
ஜாமிவுத்திர்மீதி,
அல்இலலுல்கபீர் (அறிவிப்பாளர்களின் குறைகள் தொடர்பானது),
ஷமாயில்,
அஸ்மாவுஸ் ஸஹாபா (அறிவிப்பாளர்களின் பெயர்கள் தொடர்பானது),
அல்அஸ்மாவு வல்குனா (அறிவிப்பாளர்களின் பெயர்கள் தொடர்பானது),
கிதாபுஸ் ஸுஹுத் போன்ற பல புத்தகங்களை தொகுத்துள்ளார்.
இவரது ஆசிரியர்கள்:
முஹம்மது இப்னு இஸ்மாயில் அல்புகாரி, இப்ராஹீம் இப்னு அப்துல்லாஹ் இப்னு முன்திரில் பாஹிலியி அஸ்ஸன்ஆனி, இஸ்ஹாக் இப்னு ராஹவைஹ், குதைபா இப்னு ஸயீத், மஹ்மூத் இப்னு கைலான், ஸிபாஃ இப்னு நல்ர் போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்.
இவரது மாணவர்கள்:
அபூபக்கர் முஹம்மது இப்னு இஸ்மாயீல் அஸ்ஸமர்கந்தி, அபூஹாமீது அஹ்மது இப்னு அப்துல்லாஹ் இப்னு தாவூத் அல் மரூஸி, அஹ்மத் இப்னு யூசுப் அன்நசபீ, அஸத் இப்னு ஹம்தவைஹி அன்நசபீ, ஹுசைன் இப்னு யூசுப் அல்பர்பரீ போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்.
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 279ல் ரஜப் மாதம் பிறை 13 திங்கள் இரவில் தமது சொந்த ஊரில் இமாம் திர்மிதி மரணமடைந்தார். அப்போது அவருக்கு 69 வயதாகும்.
இமாம் நஸாயீ
முழுப்பெயர்: அஹ்மத் இப்னு ஷுஐப் இப்னு அலி இப்னு ஸினான் இப்னு பஹ்ர் இப்னு தீனார் (சுனன் நஸாயீ என்ற ஹதீஸ் நூலைத் தொகுத்தவர்)
புனைப்பெயர்: அபூஅப்துர்ரஹ்மான் அந்நஸாயீ
இயற்பெயர்: அஹ்மத்
தந்தை பெயர்: ஷுஐப்
பிறந்த ஊர்: இவர் நஸா எனும் ஊரில் பிறந்தார்,
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 215
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: ஈரானிலுள்ள குராஸான், அல்ஹிஜாஸ், எகிப்து, ஷாம் இன்னும் ஜஸீரா போன்ற உலகின் பல பாகங்களுக்கும் கல்விக்காகப் பிரயாணம் செய்துள்ளார்கள்.
இவர் தொகுத்த நூல்கள்:
அஸ்ஸுனன் நஸாயீ (ஸுனன் அல்குப்ரா, ஸுனன் அஸ்ஸுக்ரா),
ஃபலாயிலுல் குர்ஆன் (குர்ஆனுடைய சிறப்புகள் தொடர்பானது),
ஜுஸ்வுன் ஃபிஹி மஜ்லிஸானி,
அஷரதுந் நிஷா,
ஃபலாயிலுஸ் ஸஹாபா (சஹாபாக்களின் சிறப்புகள் தொடர்பானது),
அல்இக்ராப், அல்லுஅஃபாவு வல்மத்ரூகீன் (ஹதீஸ்களில் பலவீனமானவர்கள் இன்னும் விடப்பட்டவர்கள் தொடர்பானது),
அமலுல் யவ்மி வல்லைலா,
அல்குனா, அத்தஃப்ஸீர்,
தஸ்மியதுல் ஃபுகஹாயில் வல்அம்ஸாரி போன்ற பல புத்தகங்களை தொகுத்துள்ளார்.
இவரது ஆசிரியர்கள்:
இஸ்ஹாக் இப்னு ராஹவைஹ், குதைபா, திர்மிதி, முஹம்மது இப்னு இஸ்மாயில் இப்னு உலய்யா, முஹம்மது இப்னு இஸ்மாயில் தப்ரானீ, முஹம்மது இப்னு ஹுஸைன் இப்னு இப்ராஹீமுல் ஆமிரிய்யீ, அபூதாவூத் போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்.
இவரது மாணவர்கள்:
யஃகூப் இப்னு முபாரக், மன்சூர் இப்னு இஸ்மாயில் அல்ஃபகீஹ், முஹம்மது இப்னுல் காஸிம் இப்னு முஹம்மது இப்னுல் ஸியாருல் குர்துபீ, அபூதய்யிப் முஹம்மது இப்னு ஃபலுல் இப்னு அப்பாஸ், ஜஃபர் இப்னு முஹம்மது இப்னுல் ஹாரிஸ் அல்கஸாயீ, இஸ்ஹாக் இப்னு அப்துல்கரீமுஸ் ஸவாஃப் போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்.
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 303ல் ஸஃபர் மாதம் 13ம்நாள் ஃபலஸ்தீனில் இறந்தார். அப்போது அவருக்கு 88 வயதாகும்.
இமாம் அபூதாவூத்
முழுப்பெயர்: சுலைமான் இப்னு அஷ்அஸ் இப்னு இஸ்ஹாக் இப்னு பஷீர் இப்னு ஷதாதல் அஸ்தீல் ஸஜிஸ்தானீ (இதில் சில மாற்றங்களுடனும் பெயர் கூறப்படுகிறது) (சுனன் அபூதாவூத் என்ற ஹதீஸ் நூலைத் தொகுத்தவர்)
புனைப்பெயர்: அபூதாவூத் அல்ஹாஃபிழ்
இயற்பெயர்: சுலைமான்
தந்தை பெயர்: அஷ்அஸ்
பிறந்த ஊர்: சஜிஸ்தான் என்ற ஊரில் பிறந்தார்.
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 202ல் ஷஃபான் மாதம்
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: ஈரானில் உள்ள குராஸான், இராக்கின் கூஃபா போன்ற ஊர்களுக்கும் இன்னும் ஷாம், எகிப்து, ஸஜீரா, ஹிஜாஸ், திமிஷ்க், பல்ஹ் இன்னும் இது போன்ற உலகின் பல பாகங்களுக்குப் பயணம் சென்றுள்ளார்.
இவர் தொகுத்த நூல்கள்:
சுனன் அபூதாவூத்,
அல்மராஸீல்,
அஸ்ஸுஹ்த் போன்ற பல நூல்களை எழுதியிருக்கிறார்.
இவரது ஆசிரியர்கள்:
கஃனபீ, அஹ்மத், யஹ்யா இப்னுல்மதீனீ, சயீத் இப்னு சுலைமானுல் வாஸிதிய்யி, சுலைமான் இப்னு ஹர்ப், சுலைமான் இப்னு அப்துர்ரஹ்மானுத் திமிஷ்கீய்யி, யூசுப் இப்னு மூஸா அல்கதான், நஸாயீ போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்.
இவரது மாணவர்கள்:
திர்மிதி, அஹ்மத் இப்னு முஹம்மது இப்னு தாவூத் இப்னு சுலைம், ஹர்ப் இப்னு இஸ்மாயில் அல்கர்மானீ, ஜகரிய்யா இப்னு யஹ்யா அஸ்ஸாஜி, அப்துர்ரஹ்மான் இப்னு கல்லாது அர்ராமஹுர்முஸி போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்.
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 275ல் ஷவ்வால் மாதம் 17ல்இறந்தார். அப்போது அவருக்கு 73 வயதாகும்.
இமாம் இப்னுமாஜா
முழுப்பெயர்: முஹம்மது இப்னு யஸீது அர்ரபீஃ அல்கஸ்வீனி (சுனன் இப்னுமாஜா ஹதீஸ் நூலைத் தொகுதத்தவர்)
புனைப்பெயர்: அபு அப்துல்லாஹ் இப்னுமாஜா அல்ஹாஃபிழ்
இயற்பெயர்: முஹம்மது
தந்தை பெயர்: யஸீது
பிறந்த ஊர்: கஸ்வீன் என்ற ஊரில் பிறந்தார்.
பிறப்பு: ஹிஜ்ரி 209ம் ஆண்டு.
கல்விக்காகப் பயணம் செய்த ஊர்கள்: இராக்கில் உள்ள கூஃபா, பக்தாத் போன்ற ஊர்களுக்கும் இன்னும் மக்கா, ஷாம், எகிப்து, ஹிஜாஸ், ரயீ, பஸரா போன்ற உலகின் பல பாகங்களுக்குப் பயணம் செய்துள்ளார்.
இவர் தொகுத்த நூல்கள்:
சுனன் இப்னுமாஜா
தஃப்ஸீருல் குர்ஆன் (குர்ஆன் விரிவுரை)
தாரீகுல் கஸ்வீன்
போன்ற பல நூல்களை தொகுத்துள்ளார்.
இவரது ஆசிரியர்கள்:
இப்னு அபீஷைபா, இப்னு தக்வானில் காரியீ, அஹ்மத் இப்னு ஸாபிதில் ஜஹ்தரீ, அலீ இப்னு முஹம்மதித் தனாஃபுஸீ, முஸ்அப் இப்னு அப்தில்லாஹ் ஸபீரீ, இப்ராஹீம் இப்னு முன்திரில் ஹஸாமீ போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு ஆசிரியர்களாக உள்ளனர்.
இவரது மாணவர்கள்:
ஜஃபர் இப்னு இத்ரீஸ், முஹம்மது இப்னு ஈஸஸ் ஸஃபாரீ, இஸ்ஹாக் இப்னு முஹம்மதுல் கஸ்வீனீ, சுலைமான் இப்னு யஸீது, அபூஅம்ர் அஹ்மத் இப்னு முஹம்மது இப்னு குஹைமில் மதீனீ, இப்ராஹீம் இப்னு தீனாரில் கவ்ஷபீ போன்ற பல அறிஞர்கள் இவருக்கு மாணவர்களாக உள்ளனர்.
இறப்பு: ஹிஜ்ரி 273ம் ஆண்டு ரமலான் மாதத்தில் திங்கட்கிழமை அன்று மரணித்து புதன்கிழமை அடக்கம் செய்யப்பட்டார். அப்போது அவருக்கு வயது 64.