(அதற்குரிய அரபி விபரங்கள் இத்துடன் இணைக்கப்பட்டுள்ளது.)
المعجم الكبير للطبراني (9/ 443، بترقيم الشاملة آليا)
11461 – حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن عُثْمَانَ بن أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بن عِمْرَانَ الأَصْبَهَانِيُّ، حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، حَدَّثَنَا زَمْعَةُ بن صَالِحٍ، عَنْ سَلَمَةَ بن وَهْرَامٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، أَنّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ:لا تَطْرُقُوا النِّسَاءَ لَيْلايَعْنِي إِذَا قَدِمَ أَحَدُكُمْ مِنْ سَفَرٍ لا يَأْتِي أَهْلَهُ إِلا نَهَارًا، قَالَ: فَقَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَافِلا مِنْ سَفَرٍ، وَذَهَبَ رَجُلانِ فَسَبَقَا بَعْدَ قَوْلِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَتَيَا
أَهْلَيْهِمَا فَوَجَدَ كُلُّ وَاحِدٍ مَعَ أَهْلِهِ رَجُلا.
مسند الدارمي ت الزهراني (1/ 185)
450 – (8) أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَزِيدَ الرِّفَاعِىُّ، ثَنَا أَبُو عَامِرٍ الْعَقَدِيُّ، عَنْ زَمْعَةَ، عَنْ سَلَمَةَ بْنِ وَهْرَامٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنِ النَّبِيِّ – صلى الله عليه وسلم – قَالَ: «لاَ تَطْرُقُوا النِّسَاءَ لَيْلاً» قَالَ: ” وَأَقْبَلَ رَسُولُ اللَّهِ – صلى الله عليه وسلم – قَافِلاً فَانْسَاقَ (1) رَجُلاَنِ إِلَى أَهْلَيْهِمَا، فَكِلاَهُمَا وَجَدَ مَعَ امْرَأَتِهِ رَجُلاً ” (2).
இவர் தொடர்பாக தஹ்தீபுத் தஹ்தீப் என்ற நூலில் இடம் பெற்றுள்ள விமர்சனங்களைப் பாருங்கள்.
تهذيب التهذيب ـ محقق (3/ 292)
629 – م مد ت س ق (مسلم وابي داود في المراسيل والترمذي والنسائي وابن ماجة).
زمعة (2) بن صالح الجندي اليماني سكن مكة.
روى عن سلمة بن وهرام وابن طاووس وعمرو بن دينار والزهري وعيسى بن يزداد وأبي حازم بن دينار وغيرهم.
وعنه ابنه وهب وابن جريج وهو من اقرانه والسفيانان وابن وهب وابن مهدي وعبد الرزاق وأبو أحمد الزبيري ووكيع وابو علي الحنفي وروح ابن عبادة وأبو عاصم وابو نعيم وغيرهم.
قال عبدالله بن أحمد عن ابيه ضعيف وقال الدوري عن ابن معين ضعيف وهو أصلح حديثا من صالح بن أبي الاخضر وقال مرة أخرى زمعة صويلح الحديث.
وقال الآجري عن أبي داود ضعيف قال وسألت يحيى صالح بن أبي الاخضر اكبر عندك أو زمعة فقال لا هو ولا زمعة.
قال ابن عيينة ربما سمعت هشام بن حجير يقول لزمعة انما انت جدي مالك وللحديث.
قال أبو داود صالح إحب إلي من زمعة انا لا أخرج حديث زمعة وقال البخاري يخالف في حديثه تركه ابن مهدي اخيرا وقال عمرو بن علي فيه ضعف وقد روى عنه الثوري وابن مهدي وما سمعت يحيى ذكره قط وهو جائز الحديث مع الضعف الذي فيه وقال الجوزجاني متماسك وقال أبو حاتم ضعيف الحديث ووهيب اوثق منه وقال النسائي ليس بالقوي كثير الغلط عن الزهري.
وقال ابن أبي حاتم سئل أبو زرعة عنه فقال لين واهي الحديث حديثه عن الزهري كأنه يقول مناكير وقال ابن عدي ربما يهم في بعض ما يرويه وارجو ان حديثه صالح لا بأس به.
قلت: وقال ابن حبان كان رجلا صالحا يهم ولا يعلم ويخطئ ولا يفهم حتى غلب في حديثه المناكير التي يرويها عن المشاهير وقال الحاكم أبو أحمد أبو وهب زمعة ابن صالح ليس بالقوي عندهم وقال ابن خزيمة في قلبي منه شئ وقال في موضع آخر انا برئ من عهدته وقال النسائي في الجرح والتعديل ضعيف وقال الساجي ليس بحجة في الاحكام.
அஹ்மத், இப்னு மயீன், அபூ தாவூத், அம்ரு பின் அலீ, அபூ ஹாதிம், அபூ சுர்ஆ, நஸாயீ ஆகிய இமாம்கள் இவரை பலவீனமானவர் என விமர்சித்துள்ளனர்.
இவர் தன்னளவிலே முரண்படக் கூடியவர். இப்னு மஹ்தீ இறுதியில் இவரை விட்டுவிட்டார் என இமாம் புகாரி விமர்சனம் செய்துள்ளார்.
இவர் உறுதியானவர் இல்லை. ஸுஹ்ரி வழியாக அறிவிக்கும் போது அதிகம் தவறிழைக்கக் கூடியவர் என இமாம் நஸாயீ விமர்சித்துள்ளார்.
பிரபல்யமானவர்கள் வழியாக இவர் அறிவிக்கும் அறிவிப்புகள் நிராகரிக்கத் தகுந்தவை மிகைக்கும் வரை இவருடைய தவறுகள் அறியப்படாமலும், விளங்கப்படாமலும் இருந்தது என இமாம் இப்னு ஹிப்பான் விமர்சித்துள்ளார்.
சட்டங்கள் தொடர்பான விசயத்திலே இவர் ஆதாரமாகக் கொள்ளப்படமாட்டார். என இமாம் ஸாஜி விமர்சித்துள்ளார்.
நூல் : தஹ்தீபுத் தஹ்தீப்.